Christiania resmi adıyla Özgür şehir Christiania’ya hoş geldiniz. Kopenhag’ın yaşam kalitesi yüksek sokaklarından, özgürlük sokaklarına… Evet, özgürlük 34 hektarlık bir alanda yaklaşık 850-900 kişi nüfusla da sınırlı kalsa Fristaden Christiania (Özgür şehir Christiania) gerçekten özgür şehir. Kopenhag’ın Christianshavn bölgesinde. Şehrin sloganı Danca “I kan ikke slå os ihjel” yani Türkçe’si “Bizi öldüremezler!” Marşı dinlemek isterseniz linki burada! Kopenhag şehri hakkındaki genel fikrimizi Kemal “İlk günkü gibi taze” yazısında uzunca anlatmıştı. Bu yazı sadece Christiania’ya güzellemeler üzerine olacak.
Christiania, Kopenhag’ın ortasında kendine ait hükümeti ve kuralları olan küçük komün bir hippi şehri. Girişten başlayan ekşi maya kokusu, içerideki özgürlük oranını önce burun kemiklerinizden başlayarak hissettiriyor. Özgür şehrin kuruluşu 1971 yılına dayanıyor. Kurucuları bu yılların çiçek çocukları. Eskiden bir askeri kışla bölgesi olan bölge, işgal edilerek çiçek çocuk mekânına dönüşüyor. Hayalimizde Zerrin Özer’in 70’lerdeki halleri geliyor. Tabii burası şaka. Daha çok Yoko Ono filan beliriyor. Uzun saçlar, İspanyol paça pantolonlar, çiçekli gömlekler, yuvarlak ve sarı camlı gözlükler, aksesuarlar ve daha fazlası. Arkadan inceden gelen bir “I wanna hold your hands”
Christiania’nın kendine ait bir bayrağı ve parası var. Paranın adı Løn. Bayrağı, kırmızı zemin üzerine yan yana duran üç sarı nokta. Bu noktalar Christiania’nın i’lerini temsil ediyor. Kendilerini Avrupa topraklarından bağımsız görüyorlar. 34 hektarlık alan içinde graffiti ve murallarla renklenmiş binalar, müzisyenler, atölyeler ve sergiler dikkat çekiyor. Bilen bilir, geçen senelerde bizim de küçük bir işgal evimiz vardı. Gezi ruhunun henüz sıcak olduğu dönemlerde Kadıköy Yeldeğermeni’ndeki eski bir bina, Don Kişot İşgal Evi olarak faaliyet gösteriyordu. Civarda yaşayan evsizlere barınak, özgür ruhlu müzisyenlere sahne ve toplum gönüllüsü yardımseverlere aş ve yardım evi olarak hizmet veren Don Kişot, Christiania kadar büyük çaplı ve kalıcı bir yer olmadı. Ama niyeti güzeldi. Zaman zaman unpluge konserlerde toplanan paralarla evsizlere yemekler hazırlanıyordu.
Christiania’nın ekşi maya kokusundan bahsetmiştik. Bu bölgede duman serbest. İçeri girdiğiniz andan itibaren zaten koku kendini yoğun olarak hissettiriyor. İçeride küçük “duman shoplar” var. Bu gölgenin adı Green Light Street. Buralardan çeşitli dumanları satın alıp siz de Christiania içinde özgürce tadım yapabilirsiniz. Almak, satmak serbest. Tabii siz elinizi kolunuzu sallayarak satın alamazsınız. Kesin bir tezgâh mafyası vardır. Çeşit çok, siz hangi ayarda istediğinizi söyleyin yeter. Bir dal 50 Danimarka Kronu. 25 TL civarı. Christiania içerisinde fotoğraf çekebilirsiniz fakat “büfeciler”in olduğu Green Light Street’te fotoğraf çekmek kesinlikle yasak. Kar maskeli ve kamuflaj arkasından size hizmet veriyorlar ama yine de ifşa olmak istemiyorlar. Her ne kadar özgür şehir olsa da özgürlüğün de bir sınırı var maalesef. Fotoğraf makinenizi gördükleri an işkillenip sizi uyarıyorlar. Diğer tüm açık alanlarda çekebilirsiniz sorun yok. Küçük bir pazarı da var. Christiania logolu hediyelikler alabilirsiniz.
Christiania’nın orta alanında birkaç tane bar var. Buralarda kredi kartı geçmez diye düşündük ama geçiyormuş. Kapitalizm her yerde. Burada biralar genel Kopenhag ayarına göre uygun fiyatlı. 20 DKK yani 10 TL civarında. Kuzey ülkelerinde 10 TL’ye bira bulmak mucize sayılabilir. Restoranları, barları, sineması, konser salonu, gece eğlence mekânı gibi bir şehrin ihtiyacı olan her şey içeride var. AVM yok, plaza yok, trafik ışığı yok, trafik yok, insan kalabalığı yok, kentsel dönüşüm yok. Bir şehrin ihtiyacı olmayan şeyler yok! Buraya özel sepetli bisikletlerle içeride gezilebiliyor.
Christiania özgürlükler şehri olmasına ve dumana karşı yüzde yüz hoşgörülü olmasına rağmen önemli kuralları da var. Ağır maddeler kesinlikle yasak. Silah sokmak, kavga etmek, şiddete başvurmak, özel araç sokmak, kurşun geçirmez yelek giymek, hırsızlık yapmak ve aniden koşmak yasak. Koşmak sanırım tedirginlik yaratmaması açısından yasak. İnsanlarda baskın hissi yaratıyor olabilir. Polis girmesi zaten yasak. Ama ara ara küçük baskınlar oluyormuş.
Christiania, sadece “biraz takılalım, kafamız dağılsın”dan çok daha fazlası, bir yaşam biçimi, 34 hektarda da sınırlı kalsa bir yerlerde özgür olabileceğinizin küçük bir sembolü. Bu arada şunu belirteyim. Burada herkes çoluğu çocuğuyla gezebiliyor. Yani hiçbir güvenlik sistemi olmadan “dumana” rağmen burası özgür ama güvenli bir bölge. İnsanlara, özgür olmanın tehlikeli olmadığını çok rahatlıkla gösteren bir bölge. Zaten içeride yaşayan çocuklu hippi aileler de var. Parka çocuklarını getirip onlar salıncakta sallanırken biraz çakır keyif olmak isteyenler de.
Bir yanıt yazın